نوشابه های انرژی زا امروزه در میان ورزشکاران به دلیل افزایش نیرو و همچنین بهبود عملکرد اسپورت و ورزشی طرفداران بسیاری را به خود جذب کرده می است و خواهد بود.در یک تعریف ساده می قدرت گفت نوشابه انرژی زا، نوشیدنی می باشد که موجب افزایش انرژی، در بدن مصرف کننده می می شود.در مطلب قبلی، در خصوص نوشیدنی مناسب ورزش توضیحاتی داده شده و همچنین همین موجب گردید تا علم ورزش در خصوص نوشابه های انرژی زا اطلاعاتی را به تو رفت و آمد و مراجعه کنندگان گرامی ارائه دهد.

تاریخچه نوشابه های انرژی زا

نوشابه‌های انرژی زا اولین بار در اسکاتلند در فرمی به نام Irn-Bru در سال شمسی ۱۹۰۱ ساخته شد. در کشور ژاپن قدمت آن نوشابه ها به سال۱۹۶۰ برمی گردد، در آن هم زمان آن نوشیدنی در بطری های دارو به فروش می رسید. آن هم دسته از کارگران ژاپنی که مجبور بودند شب ها بیدار بمانند از آن هم بهره بری و استفاده می کردند.در انگلستان، Lucozade Energy   در سال شمسی ۱۹۲۹ به عنوان یک داروی بیمارستانی جهت احیا به کار می‌رفته که در اوایل دهه ۱۹۸۰ آن نوع دارو به مدلی از مایع تحت عنوان بازیافتن انرژی از دست داده شده تغییر داده شد.

در سال شمسی ۱۹۹۴ که اولین نوشابه انرژی زا در اروپا تولید شد ، تا کنون کمپانی های بزرگی در سراسر دنیا محصولات مختلفی را تولید و همچنین روانه بازار کرده اند.آن محصولات طرفداران بسیاری را به خوب جذب کرده می باشد به نحوی که در سال شمسی ۲۰۰۱، فروش نوشابه‌های انرژی زا در آمریکا به ۸ میلیون در سال شمسی (تنها و فقط خورده فروشی) رسید. ۵ سال شمسی بعد از آن هم در هر سال شمسی رشدی ۵ درصدی  جهت آن نوع نوشابه وجود داشته و همچنین در سال شمسی ۲۰۰۵ ،۳ میلیارد دلار از آن نوع نوشابه در آن کشور به فروش رفته می باشد.
 

تاثیرات و همچنین اثرات نوشابه های انرژی زا

به عنوان نمونه تاثیرات و همچنین اثرات نوشابه های (RED BULL) توسط سازندگان آن هم اینچنین آورده شده می باشد:
۱-تحریک متابولیسم.
۲-بهبود اوضاع احساسی(نشاط آوری).
۳-افزایش تمرکز و همچنین سرعت واکنش.
۴-بهبود و همچنین افزایش عملکرد.

انواع نوشیدنی اسپورت و ورزشی ( یک چهارم لیتر(

Gatorade

۵۰ کالری، ۱۴ گرم قند(از سوکروز و همچنین فروکتوز)، ۱۱۰میلی گرم سدیم.بدون کافئین دیگر مواد تشکیل دهنده: پتاسیم۳۰ (میلی گرم).

Propel Fitness Water

۱۰ کالری، ۲ گرم قند،۳۵ میلی گرم سدیم، بدون کافئین.ویتامین ها: ویتامین C (قسمت و بخش ۱۰)،ویتامین E (قسمت و بخش ۱۰)، ویتامین B3 و همچنین B6  (قسمت و بخش ۲۵)، ویتامین B12   (درصد۴).اسید پانتوتنیک ۲۵ قسمت و بخش.

انواع نوشیدنی های انرژی زا ( یک چهارم لیتر)

Red Bull

۱۱۰کالری، ۲۷ گرم قند (از ساکارز و همچنین گلوکز)، ۲۰۰ میلی گرم سدیم، حاوی کافئین می است و خواهد بود.ویتامین ها: ویتامین B3  (قسمت و بخش ۱۰۰)، ویتامینB6  (قسمت و بخش ۲۵۰)، ویتامینB12  (درصد۸۰). اسید پانتوتنیک ۵۰ قسمت و بخش.آن نوشیدنی انرژی زا ، نوع بدون قند آن هم نیز موجود می باشد که ۱۰ قسمت و بخش کالری دارد و همچنین بدون قند می باشد.

Rock Star

۱۴۰ کالری، ۳۱ گرم قند (از ساکارز و همچنین گلوکز)، ۱۲۵ میلی گرم سدیم  و همچنین حاوی ۸۰ میلی گرم کافئین می باشد. دیگر مواد تشکیل دهنده: تائورین (۱۰۰۰ میلی گرم)، عصاره برگ جینگو (۱۵۰ میلی گرم)، عصاره گوارانا (۲۵ میلی گرم)، اینوسیتول (۲۵ میلی گرم)، L-کارنیتین (۲۵ میلی گرم)، عصاره جینسنگ  (25 میلی گرم)، عصاره شیر (۲۰ میلی گرم). آن نوع نوشیدنی نیز ورژن و نسخه بدون قند آن هم بدین صورت می باشد: شامل ۱۰ کالری و همچنین ۰ گرم قند می باشد.

Sobe, Energy Citrus Flavor

۱۲۰ کالری،۳۱ گرم قند (به روش عمده از شهد ذرت سرشار از فروکتوز و همچنین کنسانتره آب پرتقال)، ۱۵ میلی گرم سدیم و همچنین حاوی کافئین می باشد. دیگر مواد تشکیل دهنده: گوارانا ۵۰ (میلی گرم)، جینسنگ ۵۰( میلی گرم)، تائورین ۱۶٫۵( میلی گرم). ویتامین ها : حاوی ۱۰ قسمت و بخش ویتامین C.

Amp Energy Overdrive

۱۱۰ کالری، ۲۹ گرم قند ( از شهد ذرت سرشار از فروکتوز و همچنین کنسانتره آب پرتقال)،۶۵ میلی گرم سدیم و همچنین حاوی کافئین می باشد. دیگر مواد تشکیل دهنده: عصاره گوارانا ۱۵۰ (میلی گرم)، عصاره جینسنگ ۱۰ ( میلی گرم)،تائورین ۱۰ ( میلی گرم).ویتامین ها: ویتامینB2  (قسمت و بخش ۲۰)، ویتامین B3  (قسمت و بخش ۱۰)، ویتامینB6   (قسمت و بخش ۱۰)، ویتامینB12  (قسمت و بخش ۱۰) و همچنین اسید پانتوتنیک ۱۰ قسمت و بخش.

Full Throttle Energy Drink ( محصول کوکا کولا)

۱۱۰ کالری انرژی، ۲۹ گرم قند ( شهد ذرت با فروکتوز بالا)، ۸۵ میلی گرم سدیم و همچنین حاوی کافئین می باشد.دیگر مواد تشکیل دهنده: عصاره گوارانا ۰/۷۰( میلی گرم)، عصاره جینسنگ ۹۰ (میلی گرم).ویتامین ها: ویتامین B3  (قسمت و بخش ۲۰)، ویتامین B6 (قسمت و بخش ۲۰)و همچنین حاوی ۱۰ قسمت و بخش ویتامینB12   قسمت و بخش.

Sugar-Free Tab Energy

۵ کالری، بدون قند، ۱۱۰ میلی گرم سدیم و همچنین حاوی کافئین می باشد. دیگر مواد تشکیل دهنده: عصاره جینسنگ، عصاره گوارانا.ویتامین ها : ۲۵ قسمت و بخش ویتامین B3 ، ویتامینB6  (درصد۲۰) و همچنین حاوی ۱۵ قسمت و بخش ویتامین B12   قسمت و بخش.

کافئین موجب افزایش عملکرد ورزشکار می می شود که  شامل بهبود استقامت، مقاومت و همچنین زمان واکنش می است و خواهد بود.ولی باید توجه داشت توجه به تاثیرات و همچنین اثرات مثبت کافئین بر روی بدن بایستی و حتما در مصرف آن هم اعتدال را رعایت نمود زیرا مصرف بیش از مقدار و اندازه کافئین باعث ساخته یا ایجاد وابستگی به کافئین با کافئینیسم می می شود.

معرفی محتویات نوشابه های انرژی زا

تائورین(TAURINE)

تائورین یک آمینو اسید غیر ضروری می باشد. یعنی بدن قادر به ساخت آن هم می است و خواهد بود.تائورین در ساخت بافت عضلانی نقش دارد و همچنین از اجزای اصلی صفرا می باشد که به منظور هضم چربی ها، کنترل کلسترول خون و همچنین جذب ویتامین های محلول در چربی به آن هم مستلزم و نیاز داریم.تائورین یک آنتی اکسیدان بوده و همچنین همچنین خاصیت سم زدایی از بدن را خواهد داشت.مصرف تائورین موجود در نوشابه های انرژی زا باعث تحریک سیستم عصبی، افزایش انرژی، رفع خستگی، نشاط آوری، افزایش استقامت و همچنین رفع استرس می می شود.

عصاره جینگو بیلوبا(GINKO BILOBA)

یک گیاه بومی کشور چین می باشد که تاثیرات و همچنین اثرات مصرف آن هم شامل بهبود یادگیری و همچنین حافظه، بهبود تمرکز ( کاهش زوال مغزی)، بهبود گردش خون، ضد افسردگی، خاصیت آنتی اکسیدانی و همچنین ضد سرطانی می باشد.

عصاره جین سینگ(GINSENG)

یک گیاه آسیای شرقی می باشد که مصرف آن هم باعث افزایش مقاومت بدن نسبت به استرس، تقویت حافظه، تقویت سیستم ایمنی و همچنین عصبی، افزایش شادابی، افزایش انرژی و همچنین هوشیاری ذهنی می می شود.

عصاره گوارانا(GUARANA)

گوارانا یک گیاه منطقه آمریکای جنوبی با نام مستعار کافئین گیاهی می باشد. آن گیاه حاوی کافئین، تئوفیلین (THEOPHYLINE) و همچنین تئوبرومین(THEOBROMINE) می باشد. عصاره آن گیاه خاصیت محرک سیستم عصبی مرکزی، افزایش گوش بزنگی، افزایش انرژی، ادرار آوری دارد. ماهیت آن گیاه مشابه کافئین می باشد.

عوارض جانبی نوشابه های انرژی زا

سکته‌ی قلبی و همچنین مغزی در افرادی که مبتلا به صرع یا بیماریهای مغزی یا قلبی می‌باشند از عوارض جانبی نوشابه‌های انرژی زا می باشد. فرانسه بعد از مردن و مرگ راس کانی قهرمان ۱۸ ساله والیبال که بر اثر بهره بری و استفاده ۴ قوطی از red bull را ممنوع اعلام کرده‌می باشد. کمیته علمی فرانسه اعلام کرد که Red bull مقدار و اندازه و میزان بیش از حد نرمالی کافیین دارا می‌باشد. دانمارک نیز آن نوع خاص را ممنوع اعلام کرد. همچنین انگلستان بازرسی‌هایی در آن ارتباط و رابطه انجام داد و همچنین بعد از ان در مورد بهره بری و استفاده از آن نوع نوشابه جهت زنان باردار هشدارهای جدی اعلام نمود. به‌روش کلی عوارض جانبی را می‌قدرت اینگونه دسته‌بندی کرد: اعتیاد،زیاد نوشی موجب تهوع، اسهال، درد معده، تجمع گاز در شکم، بی‌خوابی و همچنین چاق شدن می می شود.

موارد و نکات پایانی در خصوص مصرف نوشابه های انرژی زا
۱-مصرف آن هم ها را محدود سازید.
۲-از آنجایی که مصرف آن نوشابه ها به دلیل کافئین موجود در آن هم باعث کم آبی بدن می می شود، بایستی و حتما مراقب کاهش آب بدن نیز باشید.
۳-مصرف آن هم ها توسط زنان باردار و همچنین شیرده و همچنین کودکان توصیه نمی گردد.

تهیه و همچنین تدوین:elmevarzesh.com

منابع: webmd و همچنین ویکی پدیا